De liefde verzinnen

Bert Deben is niet aan zijn proefstuk toe. Hij schrijft al bijna 30 jaar poëzie, publiceerde in tal van tijdschriften, kaapte wat poëzieprijzen en -nominaties weg, geeft poëzieworkshops en treedt geregeld op. Toch verschijnt nu pas, na heel lang overwegen, zijn eerste bundel. De Antwerpse holebi-boekhandel ’t Verschil startte in 2005 met een (gelijknamige) uitgeverij, in 2016 omgedoopt tot Uitgeverij Kartonnen Dozen, die als eerste uitgave dit debuut van Bert Deben, Na het vrijen steek ik een gedicht op, op de literaire markt gooit.
Het merendeel van zijn gedichten is vrij klassiek van vorm; het sonnet is nooit ver weg. De dichter maakt gretig gebruik van het rijm, maar haakt al eens af daar waar het tot rijmdwang zou leiden. Al bij al een keurslijf waarin hij zich blijkbaar prima thuis voelt en waarin zijn poëzie goed gedijt.
Of Na het vrijen steek ik een gedicht op een statement is om na de liefdesdaad voor een gezonder alternatief dan de sigaret te kiezen en in welke mate de dichter begaan is met de gezondheid van zijn lezers, blijft een open vraag: Na het vrijen steek ik een gedicht op / het heeft geen kleding om het lijf / smeult na in onbeduidendheid/ en schrijft dat ware liefde langer blijft
Zoals de titel van de bundel laat vermoeden is de liefde het centrale thema. Het is evenwel geen louter romantische ode aan de liefde geworden. Toenadering en afstand, vreugde en pijn, euforie en verdriet: al deze karakteristieken van wat ons hart sneller doet slaan komen aan bod in deze 45 gedichten: van elk seizoen dat weer verdwijnt / rest iets dat zoet en iets dat bitter smaakt. En elders: Zo kwetsbaar sta ik plots weer in het leven / dat zelfs muziek het leed niet overstemt / de stilte niet, noch een gedicht, het streven / naar een evenwicht, zo mooi dat het beklemt. Waar het de dichter om te doen is: Misschien moet wij / de liefde weer verzinnen. Daar is Bert Deben beslist in geslaagd.
De bundel bestaat uit drie cycli, Tijd bestaat niet en Minnaar met daar tussenin een derde cyclus, die met 29 gedichten de kern van de bundel vormt: Broodjes liefde. De eerste cyclus, Tijd bestaat niet, voor al wie mijn weg even deelde, opent met Tijd bestaat niet, valt als regen, vloeit weg in een rivier, verschuilt zich in een flesje bier, in bloed, in iemands voortbewegen. De cyclus Broodjes liefde is opgedragen aan een overleden levenspartner: als ik je bundel/ word je het mooiste van wat/ voorgoed voorbij is.
Wie benieuwd is naar meer kan terecht op bertdeben.blogspot.be, waar de dichter geregeld zijn nieuwste poëtische uitspattingen post, die variëren van sprookjesachtig vrolijk en soms kinderlijk naïef tot ironisch, ernstig, diepzinnig. De lezer kan er ook kennismaken met een ander aspect van zijn kunnen: light verse, een genre dat hem evengoed afgaat.

Na het vrijen steek ik een gedicht op, Bert Deben, Uitgeverij Kartonnen Dozen, Antwerpen, 2016, ISBN 978 94 90 95218 1


(Roger Nupie)